Abstract: The education of girls was an essential issue during the Tanzimat Period (1839-1876). Before the Tanzimat, girls’ education was largely neglected. Until the Tanzimat years, boys and girls in the Ottoman Empire attended Sıbyan Schools together starting at the age of 4-6. These schools offered religious, non-compulsory education. Some knowledgeable women in neighborhoods taught boys, girls, and women how to read the Quran and provided basic religious knowledge. In 1824, Sultan Mahmud II issued a decree mandating attendance at Sıbyan Schools. From the 1830s onwards, Ottoman intellectuals and statesmen developed a deeper understanding of the West, with increased political and economic interactions.
The intellectuals and statesmen of the Tanzimat period recognized that Ottoman Muslim society lagged behind in general education, particularly in the education of girls. Consequently, new ideas and discussions on girls’ education emerged, and some schools for girls were established. Before 1859, only girls from wealthy, cultured families received religious and literary knowledge through private tutors or self-education. During the Tanzimat period, such opportunities produced writers, poets, and intellectual women who were educated in affluent households under private tutelage.
The first Girls’ Secondary School (Cevri Usta İnas Rüşdiyesi) was established in Istanbul in 1859. Both before and during the Tanzimat period, numerous minority and foreign private girls’ schools operated in the empire. During this period, Girls’ Industrial Schools (Kız Sanayi Mektepleri) were also opened. The 1869 General Education Regulation (Maarif-i Umûmiye Nizamnâmesi) decreed the establishment of a teacher training school for girls and an increase in the number of secondary schools. Additionally, the Midwifery School (Ebe Mektebi) was founded with women’s health in mind. Vocational schools for girls were also introduced during this time. In 1869, the first Girls’ Industrial School was opened by Mithat Pasha. To supply female teachers for girls’ secondary schools, the Dârülmuallimât (Teacher Training School) was established in 1870. The opening of this teacher training school was a significant milestone in the history of Turkish education.
Keywords: Tanzimat Period, Girls’ Education, Ottoman Empire, Girls’ Schools, Teacher Training Schools
REFERENCES
Adıvar, H. E. (2009).Türkiye’de Şark, Garp ve Amerikan Tesirleri, s. 183.
Akyüz, Y. (1982). Türk Eğitim Tarihi. Ankara. s. 117.
A.Y., “Kız Sultani Mektebi”, Sırât-ı Müstakîm, VI / 147 (Haziran 1327), s. 267-268.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İ-MF, genel no: 1168 (1504), hususi no: 6, 1328-C-24.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İ-MF, vesika no: 5, genel no: 338 (1025), 1328 Rebiü’l-âhir 25.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İ-MF, genel no: 2597, hususi no: 6, 2-M-1324.
Berker, A. (1945). Türkiye’de İlk Öğretim. Ankara, s. 87.
Berkes, N. (1978).Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul, s. 226.
Bernard C. (1982). Kemalizmde ve Kemalizm Sonrasında Türk Kadını 1919-1970, Ankara.
Bilim, C. (1982). Tanzimat Devrinde Türk Eğitiminde Çağdaşlaşma (1839-1876), Hacettepe Üniversitesi Tarih Bölümü Doktora Tezi, Ankara, s. 118.
“Böyle Gidiyor… Gider mi? Mekteb-i Sultanî-i İnas Vak’ası”, Sabah, (23 Ocak 1914).
Celâl, A., “Terbiye-i Nisvâniye”, Demet, I/2 (24 Eylül 1324), s. 27-28.
Devlet Salnâmesi – 1290-1305.
“Darülmuallimât”, Kadın, 22 (9 Mart 1325), 13.
Enginün, İ., “Feminizm”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. III, İst. 1970, s. 186.
Ergun, M. (1978). II. Meşrutiyet Devrinde Eğitim Hareketleri (1908-1914), DTCF Doktora Tezi, Ankara, s. 344-347.
Ergin, O. (1944). Türk Maarif Tarihi. C. IV, İstanbul, s. 1192.
Edhem, N., “Neden Muallime Yetiştirilmiyor?”, Sırât-ı Müstakîm, VI/155 (Ağustos 1327), s. 390-391.
Fâzıla, M. R. “O İki Noksan Münasebetiyle”, Kadın, 22 (9 Mart 1325), s. 7.
“Hastabakıcı Kadınlar”, Tanin, (6 Kânun-ı Evvel 1324) / 19 Kânun-ı Evvel 1908).
“Hastabakıcılar”, Kadın, 20 (23 Rubat 1324).
İbrahim A., “Kız Sultanîleri Hakkında”, Türk Kadını, I / 14 (12 Kânun-ı Evvel 1334), s. 210-212.
İnan, A., “Türkiye’de İlk Kız Öğretmen Okulu Dârülmuallimât 1870”, Türk Kadını, 2 (1966), s.6, 34;
Hikmet, S., “Musâhabe-i Nesâya”, Kadın, I / 1 (13 Teşrin-i Evvel 1324), s. 5-6.
Kurnaz, R. (1997). Cumhuriyet Öncesinde Türk Kadını (1839-1923), s. 89, 155-156.
Kurnaz R. (1996). II. Meşrutiyet Döneminde Türk Kadını, MEB. Yay. İstanbul, s. 34-41.
Kurnaz R. (1992). Cumhuriyet Öncesinde Türk Kadını (1839-1923), İst. s. 22-23.
Kurnaz, Ş. (1999). “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Kadınların Eğitimi”, Milli Eğitim Dergisi, Sayı:143, s.99-111.
Kodaman, B. (1980). Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi, İstanbul, s. 55.
Lewis, B. (1972). Modern Türkiye’nin Doğuşu, Çev. M. Kıratlı, 2. bsk. Ankara, s. 229.
Koçer, H. A. Türkiye’de Modern Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi (1773-1923), 2. bsk. İstanbul, s. 93.
Koçer, H. A. (1974). “Türkiye’de Kadın Eğitimi”, Ankara Ün. Eğt. Fak. Dergisi, V /1-2 (1972), s. 101.
Kum, E. (1967). “Hemşire ve Kadın”, Kadının Sosyal Hayatını Tetkik Kurumu Aylık Konferansları (1953-1964), Ankara. s. 135-137.
“Kız Mektebleri Hususunda Bir Mütalaa-i Mühimme”, Tanin, (18 Kânun-ı Sâni 1909), s. 2.
Maarif Nezareti İstatistiği; 1323-1324 Devlet Salnâmesi – 1328, s. 336-399.
“Kız Mektebleri Hususunda Bir Mütâlaa-i Mühimme”, Tanin, 18 Kânun-ı Sâni 1909.
Nejat, E., “Kız Mektebleri”, Sırât-ı Müstakîm, VI / 156 (Ağustos 1327), s. 408-409.
“Tebşir”, Kadın, 11 (20 Kânun-ı Sâni 1324), s. 15.
Omay, A., “İlk Kız Öğretmen Okulunun Kuruluşu”, Türk Yurdu, VIII/8 (Eylül 1987), s. 57.
Orhonlu, C. (1968). “Türkiye’de Kadın Haklarının Kazanılması Meselesi”, Türk Kültürü, VI/ 72 (Ekim 1968)., s. 938.
Salnâme-i Nezâret-i Maarif-i Umûmiye – 1316-1318.
Taşkıran (1973). Cumhuriyet’in 50. Yılında Türk Kadın Hakları, Ankara, s. 43.
Temel K., T. (1970).”İlk Kız Öğretmen Okulu”, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, VI/36 (Eylül 1970), s. 62.
Tunaya, T. Z. (1984). Türkiye’de Siyasal Partiler, C. I, İstanbul, s. 476.
Tuncor, F. R. (1966).”Ayşe Sıdıka”, Türk Kadını, I/7 (Aralık 1966), s. 18.
Türk Kadını, I / 20 (16 Nisan 1335), s. 320.
Rerif, A. (1977). Anadolu’da Tanin, Haz. Çetin Börekçi, İstanbul, s. 66, 112, 121, 142.
Uludağ, O. R. (1948).”Türk Kadınlarının Hekimliği”, III. Türk Tarih Kongresi 15-20 Kasım 1943, Ankara, s.446.
Unat, F. R. (1964). Türkiye’de Eğitim Sistemi Gelişimi Tarihine Bir Bakış, Ankara, s. 38.
Rüsûhî, “Aile Tabibi”, Mehâsin, 3 (Teşrin-i Sâni 1324), s. 184.
Muhiddin, N., Türk Kadını, İst. 1931, s. 29.
MMZC, 25 Mayıs 1326, s. 2112-2113’ten naklen Ergun, a.g.t., s. 532.
MMZC. 27 Kânun-ı Evvel 1326, s. 626’dan naklen Ergun, a.g.t., s. 532.
Satı, “Meşrutiyetten Sonra Maarif Tarihi”, Muallim Dergisi, II/19 (1918), s. 662.
Zekiye, “Arz-ı Teşekkür ve Takdim-i İhtiram”, Kadın, I / 7 (24 Teşrin-i Sâni 1324), s. 3.
Author Info:
Assist. Prof. Yücel Atila Şehirli, PhD
Department of Primary Education
Faculty of Education
Trakya University – Edirne, Turkey
е-mail: asehirli@yahoo.com.tr
27. Yücel Atila Şehirli
English 
Български